Genel Sağlık

BÖBREK hastalarının UZAK DURMASI Gereken 9 GIDA




Böbrekler vücutta kanı temizleyen, hormon üreten, mineral dengesini sağlayan ve atık maddeleri idrarla atan organımızdır. Oldukça büyük işler başaran bu organı sağlıklı tutmak ve aşırı yüklenmesine mahal vermemek bize bağlıdır. Kötü hayat tercihleri ve gıdalar yüksek tansiyona ve diyabete yol açabilir. Her iki rahatsızlık da böbrekleri aşırı zorlamasıyla bilinir. Böbrek sağlığını bozan diğer önemli faktörler arasında aşırı alkol tüketimi, hepatit C ve kalp hastalıkları bulunmaktadır.

Eğer böbrek rahatsızlığımız varsa yediklerimize dikkat etmemiz gerekir. Belirli gıdalar zayıf düşmüş veya hasar görmüş böbrekleri aşırı yorabilir. Örneğin muz gibi potasyum yönünden yüksek bir gıda böbrekleri zorlar.

Bu durumda böbrek rahatsızlığının durumuna göre doktorun tavsiye edeceği bir diyet yapmak gerekir. Kronik böbrek rahatsızlığının ilk safhalarındaki biri ile ileri seviyede böbrek yetmezliği çeken birinin diyeti birbirinden farklıdır. Kronik böbrek hastalığında böbrekler fazla sodyum, potasyum ve fosforu vücuttan atmakta zorlanır.

Böbrek dostu bir diyette alınabilecek günlük sodyum ve potasyum miktarı 2000 mg, fosfor miktarı 800-1000 mg’dır.

İşte size böbrek hastalarının uzak durması gereken 9 gıda:




1. Kolalı içecekler

Kalori ve şekerin yanı sıra gazlı içecekler bol miktarda fosfor içerir. Koyu renk gazlı içeceklerde bu miktar daha da fazladır. İçecek üreticileri lezzeti arttırmak, raf ömrünü uzatmak ve renk bozulmasını önlemek için fosfor kullanırlar. Bedenimiz bu fosforu hayvansal ve bitkisel gıdalardan alınan fosfora göre daha fazla tutar. Doğal fosforun aksine, katkı maddesi olan fosfor proteinlere bağlı değildir. Tuz formunda olan bu fosfor türü sindirim sistemi tarafından hızla emilir.

200 ml’lik bir kutu kolada 50-100 mg fosfor bulunmaktadır.

2. Konserve gıdalar

Konservede hazır çorba, sebze, ton balığı ve fasulyeler fiyat açısından hesaplı olabilir. Ancak bu gıdalar hassas böbrekler için zararlıdır. Raf ömrünü uzatmak için konservelere bolca tuz konur. Tuzdan dolayı yüksek sodyum içeriği olan bu gıdalar pek de böbrek dostu değildir.

Eğer konserve kullanacaksanız açtıktan sonra içindekileri bol suyla yıkamanızı öneririz. Bu işlem tuzu azaltacaktır.




3. Süt ürünleri

Süt ürünleri vitamin ve besin maddeleri bakımından oldukça zengindir. Ancak yüksek protein ve potasyum içeren süt böbrek hastaları için zararlı olabilir. Bir bardak (240 ml) tam süt 222 mg fosfor ve 349 mg potasyum içerir. Bu durum böbrek rahatsızlığı olan kişilerin kemiklerini olumsuz yönde etkiler.

Genelde süt ve süt ürünleri kas ve kemik sağlığı açısından önerilen gıdalardır. Ancak böbreklerde hasar mevcutsa kanda fazla fosfor birikir ve bu durum kemiklerdeki kalsiyumu azaltır.

4. Patates

Patates potasyum yönünden güçlü bir gıdadır.

156 gramlık orta boy bir patateste 610 mg potasyum bulunur.

Neyse ki patates ve tatlı patates gibi yüksek potasyumlu gıdalardaki potasyumu azaltmanın bir kaç yöntemi vardır. Patatesleri küçük parçalar halinde kesip en az 10 dakika kaynatınca potasyum miktarı %50 oranında azalır.

Patatesi yemekte kullanmadan öne 4 saat kadar suda bekletmek de potasyum miktarını azaltan yöntemlerden biridir.

5. Domates

Domates de böbrek rahatsızlığı olan kişilerin diyetine uygun olmayan bir gıdadır. Bir bardak domates sosunda 900 mg potasyum bulunur.

Domates hemen her tencere yemeğinde kendine yer bulduğundan onun yerine geçecek bir gıda bulmak böbrek hastaları için önemlidir. Domates sosu yerine kullanılabilen kırmız biber sosu aynı derecede lezzetlidir ve domates kadar potasyum içermez.




6. Muz

Maalesef lezzetli ve besleyici muz böbrek rahatsızlığı olanlar için faydalı olmayabilir. Muzda sodyum az olmasına rağmen potasyum fazladır. Bir muzda ortalama 422 mg potasyum bulunur. Düzenli muz yiyorsanız günlük 2000 mg’lık potasyum sınırını kolayca geçmeniz mümkündür.

Genel olarak tropik meyvelerin potasyum oranı yüksektir. Bu tip meyveleri seviyorsanız diğerlerine göre daha az potasyum içeren ananası tercih edebilirsiniz.

7. Portakal ve portakal suyu

Portakal bol miktarda C vitamini içerdiği için sağlığa faydalıdır. Ancak portakal aynı zamanda bol miktarda potasyum içerdiği için böbrek hastalarına zarar verebilir.

184 gramlık büyükçe bir portakalda 333 mg potasyum bulunur. Bir bardak portakal suyunda ise 473 mg potasyum bulunmaktadır.

Böbrek sağlığı için portakal yerine üzüm, elma ve yaban mersini tercih edilebilir.




8. Tam buğday ekmeği

Tam buğday ekmeği rafine unla yapılan beyaz ekmeğe göre çok daha sağlıklı bir seçimdir. Ancak böbrek rahatsızlığı olan kişilerin tam buğday ekmeğini kontrollü miktarda yemeleri gerekir. Bu ekmeklerde bulunan buğday kepeği bol miktarda potasyum ve fosfor içerir. 30 gram tam buğday ekmeğinde 57 mg fosfor ve 69 mg potasyum bulunur. Aynı gramajdaki beyaz ekmek her iki mineralden 28 mg içermektedir.

9. İşlenmiş et ürünleri

İşlenmiş et ürünleri sağlıklı kişiler için bile iyi bir gıda seçimi değildir. İçindeki koruyucu maddeler işlenmiş etleri böbrek hastaları için daha da tehlikeli yapar. Salam, sucuk, pastırma gibi ürünler bol miktarda protein ve tuz içerdiğinden böbrekleri zorlar.




Kaynakça:

(https://www.healthline.com/nutrition/foods-to-avoid-with-kidney-disease#8.-Oranges-and-orange-juice)

(https://www.healthline.com/nutrition/foods-to-avoid-with-kidney-disease)

(https://www.kidney.org/news/newsroom/nr/Right-Diet-May-Help-Prevent-KD)

 (https://www.jrnjournal.org/article/S1051-2276(13)00181-7/pdf) –Gazlı içeceklerin fosfor oranları

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.