Topuk bağı iltihabı ayak parmaklarını topuğa bağlayan bağ dokusunda görülen bir rahatsızlıktır. Normal koşullarda bu bağın yapısı beden yükünü ve gerilimi kaldıracak güçtedir. Yalnız bazen aşırı zorlanan bağ dokusunda zedelenme veya hafif yırtıklar oluşur. Zedelenme sonucu bu bölgede iltihaplanma, tıbbi adıyla plantar fasciitis meydana gelir.
İltihaplanma adım atarken ayakta keskin bir acıya sebep olabilir. Özellikle sabah yataktan kalktıktan sonra atılan ilk adımlarda daha şiddetli acı hissedilir. Bazen merdiven çıkarken ve uzun süre ayakta durunca da rahatsızlık görülebilir.
Topuk bağı iltihabı kronik hale geldiğinde topuk dikeni oluşturabilir. İltihabın iyileşmesi 6 haftayı geçtiğinde beden rahatsızlığın bulunduğu yumuşak dokuyu kemik oluşturarak tamir etmeye başlar. Bu kemik oluşumları aylar içinde birikerek çoğalır ve topuk dikeni oluşturur.
Topuk bağı iltihabı olan pek çok kişide topuk dikeni de bulunur. Yalnız acı topuk dikeninden kaynaklanmaz. Topuk dikeni olan 20 kişiden sadece biri acı hissetmektedir. Genel inanışın aksine topuk dikeni sivri ve keskin bir kemik parçası değildir. Sadece normal kemiğinizin üzerinde birikmiş bir kalsiyum kalıntısıdır. Bu nedenle diğer kemikler gibi pürüzsüz ve düzdür.
Topuk bağı iltihabı ve topuk dikeninin nedenlerinden bazıları şunlardır:
-
Topuk kemiği, dokular ve sinirlerde baskıya neden olacak biçimde asimetrik ve dengesiz yürüme biçimi
-
Koşu ve zıplama (özellikle sert zeminlerde)
-
Ayağa tam oturmayan, sıkıca bağlanmamış, ayak kemerini desteklemeyen ayakkabılar
-
Aşırı kilo ve obezite
Topuk bağı iltihabı ve topuk dikeni iğnesiz ve ameliyatsız, tamamen doğal yöntemlerle giderilebilir. İsterseniz bu tedavilere hep birlikte göz atalım.
1. Fizik terapi
Kendi kendinize evde yapabileceğiniz basit hareketlerle rahatlama sağlayabilirsiniz.
Örneğin:
Su Şişesi Yuvarlama Hareketi
-
Küçük bir su şişesine su doldurun ve derin dondurucuda yaklaşık 8-10 dakika bekletin.
-
Sandalyeye oturun. Ayağınızın orta kısmını şu şişesine basın. Şişeyi ayağınızın altında 10 defa ileri geri yuvarlayın.
-
Bu egzersizi bir oklava, süpürge sapı veya tenis topu ile de yapabilirsiniz.
-
Başparmak Germe Hareketi
-
Bir sandalyeye oturarak bacağınızı ileri uzatın ve topuğunuzu yere koyun
-
Ayak başparmağınızı kendinize doğru çekin
-
15 ila 30 saniye bu şekilde durun
-
Gün içinde 2 ila 4 kez bu hareketi yapın
Baldır Germe Hareketi
Bu egzersiz alt bacağın arka kısmında bulunan baldır bölgesini ve baldır kasını topuğa bağlayan aşil tendonunu gerer.
-
Yüzünüz duvara dönük durun ve ellerinizi omuz hizasında duvara yaslayın.
-
Rahatsızlığın olduğu bacağı diğer bacağın bir adım gerisine koyun.
-
Arka topuğunuzu kaldırmadan öndeki bacağınızı hafifçe kırın. Arka bacakta gerilimi hissedeceksiniz.
-
15 ila 30 saniye bu şekilde durun
-
Gün içinde 2 ila 4 kez bu hareketi yapın
Havluyla Germe Hareketi
-
Ayaklar uzatılmış vaziyette yere oturun. Bir havluyu rulo yaparak ayak parmaklarının köküyle orta kısmına basın.
-
Havlunun iki ucunu elinize alın. Dizlerinizi kırmadan havluyu nazikçe kendinize doğru çekin.
-
15 ila 30 saniye bu şekilde durun
-
Gün içinde 2 ila 4 kez bu hareketi yapın
2. Buz masajı
Ağrılı bölgeye buz koymak faydalıdır. Çünkü buz ağrıyı ve iltihabı azaltır.
Ayrıca masaj yapmak da ağrılı bölgeye kan akışını sağlar ve ayaktaki kas ve tendon gerginliğini azaltır.
Masajla birlikte buz uygulamak en iyi ağrı giderici yöntemdir. Ağrılı bölgeye 15 dakika buz bastırın. Ardından ağrı halen daha devam ediyorsa bu bölgeye masaj yapın.
3. Ortopedik ayakkabı ve aksesuarları
Ayağınıza uygun üretilen ortopedik ayakkabılar sayesinde topuk bağında biriken gerilim ve çekme hissini giderebilirsiniz.
Daha ekonomik bir çözüm ise hazır üretilmiş bir çift ortopedik ayakkabı edinmektir. Bunlardan satın alabilir ve isterseniz tabanlığını ayağınıza daha uygun bir ortopedik tabanlıkla değiştirebilirsiniz.
Sadece tek bir ayakta ağrı çekiyorsanız dahi her iki ayakkabıya da ortopedik taban yerleştirin. Simetrik bir destekle ağrıyı giderirken diğer yandan sağlıklı ayağı da korumuş olursunuz.
4. Gece Ateli
Gece ateli veya gece desteği siz uyurken rahatsızlık çektiğiniz ayağa destek veren bir araçtır. Çoğu kişi birkaç hafta boyunca bu ateli kullandığında ağrılarının büyük oranda geçtiğini bildirmiştir.
Gece atelini tek başına veya ortopedik tabanlıklar ve germe egzersizleriyle birlikte kullanabilirsiniz.
