Romatoid artrit nedir?
Romatoid artrit en sık görülen iltihabi eklem hastalığıdır. Bu hastalıkta eklemlerde ağrı, şişlik, katılık ve fonksiyon kaybı görülür. Romatoid artrit yıllarca devam eden zaman zaman alevlenmeleri olan kronik bir rahatsızlıktır.
Nedeni tam bilinmeyen bu hastalık 40 yaşından sonra ortaya çıkmakla birlikte aslında her yaştan insanda görülebilir. Hastaların 2/3’ü kadındır.
Romatoid artrit neden olur?
Bağışıklık sistemi düzgün çalışmadığı zaman vücut kendi dokusunu yabancı gibi algılar buna karşı savaş başlatır. Bunun neticesinde eklemlerde iltihap hücreleri toplanır ve bu hücrelerden dokulara zarar verecek maddeler salgılanır. Vücudun bu savaşı niye başlattığı ise hala tam olarak bilinememektedir. Ailede bu hastalık varsa genlerle geçme olasılığı mevcuttur.
Romatoid artrit’in belirtileri nelerdir?
1- Hassas, sıcak ve şişmiş eklemler ve etkilenen eklemlerde simetrik tutulum: Bu özellik romatoid artrit’i diğer romatizmal hastalıklardan ayırır. Hastalarda vücudun her iki tarafının aynı anda tutulması görülür. Yani eğer sağ elin eklemleri şişmişse sıklıkla sol elin parmakları da şişer. Bu durum diğer romatizmal rahatsızlıklarda görülmez.
2- Sabahları uyandıktan sonra 30 dakika kadar sürebilen katılık ve ağrı durumu
3- Sıklıkla el bilekleri, el parmakları ve pek çok küçük eklemlerin etkilenmesi: Romatoid artrit tırnaklara yakın kısımları etkilemez. Aynı şekilde Romatoid artritte omurga eklemleri de genellikle tutulmaz. En yaygın tutulan eklemler el parmakları, el bileği, dirsekler, omuz, boyun, çene, kalça, diz, ayak parmakları ve ayak bileğidir.
Romatoid artrit için evde yapılabilecek kolay bir test:
2017 yılında romatizmal hastalıklar konusunda yapılan bir araştırmaya göre el parmaklarını avuç içlerine kıvırarak yumruk yapmayla romatoid artrit arasında bir ilişki bulunmuştur. Bu araştırmaya göre ellerini bu şekilde kıvıramayan hastalarda romatoid artrit görülme olasılığı çok güçlüdür. Şimdi bu araştırmaya göre tek yapmanız gereken ellerinizin parmaklarını avuç içlerinize doğru kıvırmak ve bu şekilde yumruk yapmak. Eğer bunu yapmakta güçlük çekiyorsanız romatoid artrit için doktor muayenesinden geçmeniz gerekebilir.
ROMATOİD ARTRİT İÇİN EL EGZERSİZLERİ:
Son yıllarda yapılan araştırmalar hastayı yormayacak şekilde yapılan egzersizlerin ağrıları azalttığını ve iyileşmeyi hızlandırdığını gösteriyor. Eklem ağrılı, şiş ve sıcak olduğunda dinlenme eklem iltihabının azalmasına yardım edecektir. Yalnız alevlenme dönemi azaldığında hastaların düzenli egzersiz yapmaları şiddetle önerilmektedir. Şimdi göstereceğimiz egzersizler eklem hareket açıklığı koruyucu ve izometrik egzersizler oldukları için eklem iltihabı mevcutken bile rahatlıkla yapılabilir.
1- BAŞPARMAK DOKUNUŞU:
Bu egzersiz başparmaklarınızdaki hareketliliği arttırır ve diş fırçası kullanma, çatal bıçak tutma veya yazı yazmada kolaylık sağlar.
Bileğinizi düz tutarak elinizi ileri doğru uzatın. Yavaşça baş parmağınızla diğer parmaklarınıza sırayla dokunun. Dokunurken elinizle “O” şekli yapın. Her iki elinizle tüm parmaklara dokunduktan sonra bu hareketi 3 kere yineleyin. Böylelikle ellerinizdeki tutulma azalacaktır.
2- YUMRUK YAPMA:
Yumruk yapmak tüm parmaklardaki esnekliği arttırır ve eldeki ağrıyı azaltır. Tutulmadan kaynaklığı donukluk hissini hemen giderir. Tüm parmaklarınızı avuç içinize doğru bükerek yavaşça yumruk yapın. Baş parmağınızı diğer parmaklarınızın üzerine koyun. Bu şekilde 10 saniye bekleyin ve tüm parmaklarınızı gererek açın. Hareketi her iki el için 4 kere tekrar edin.
3- PARMAK ESNETME EGZERSİZİ:
Parmaklarda donukluğu gidermek ve hareketliliği arttırmak için parmak esnetme egzersizi yapabilirsiniz. Elinizi düz bir zemine avuç içiniz aşağı gelecek şekilde koyun. Yavaşça sırayla tüm parmaklarınızı havaya kaldırıp indirin.
Her iki el için tüm parmakları indirip kaldırın ve tüm egzersizi 5 kez tekrar edin.
4- TOP SIKMA EGZERSİZİ:
Bu egzersiz eşyaları tutma gücünüzü arttırarak kapıları rahatça açma veya bir şeyleri düşürmeden taşıyabilmenizi sağlar.
Elinizde yumuşak veya avucunuza sığabilecek büyüklükte bir tenis topu alın. Avucunuzda topu tutarken tüm gücünüzle onu sıkın. Sıkmış vaziyette 3-4 saniye bekleyin. Her el için 10-15 kere egzersizi tekrarlayın. Baş parmağınızda çok ağrı oluşuyorsa egzersizi durdurun.
5- EL BİLEĞİNİ GERME EGZERSİZİ:
Son egzersizimiz ellerin hareketliliğini bilekleri esneterek sağlıyor. El bileğini germek ellerden kollara doğru yayılan ağrının da azalmasını sağlıyor. Kolunuzu ileri doğru düz olarak uzatın ve parmaklarınız yukarı doğru dönük olsun. Elinizi bileğinizden aşağı doğru bükerken diğer elinizle parmaklarınızı tutarak gerilmenin tam olmasını sağlayın. Bu pozisyonda 10 saniye durduktan sonra bileğinizi düz konuma getirin. Her iki el için 2 kez tekrarlamanız yeterli. Bu egzersizde bileğinizi aşağı doğru bükerken ağrının çok arttığını hissederseniz diğer elinle basınç yapmaktan vazgeçebilirsiniz.
Bu egzersizler dışında uzmanlar su veya havuz içinde yapılan yumuşak egzersizleri ve düzenli yürüyüşü tavsiye ediyorlar.
