Çocuğunuza ne sıklıkta sarılıyorsunuz?
Ne kadar yoğun ve stresli olursanız olun birkaç dakikalığına durup çocuğunuza içtenlikle sarılmak ona vereceğiniz en iyi hediyedir. Sevgi ve destek gören çocuklar ebeveynleriyle çok güçlü bağlar kurar. Son on yılda yapılan araştırmalar çocukken görülen şefkat ile kişinin gelecekteki sağlığı ve mutluluğu arasında bir bağ olduğunu gösteriyor.
İsterseniz aile şefkati ile büyüyen çocuklardaki olumlu özelliklere hep birlikte göz atalım.
1. Yüksek sosyal beceriler
Çocuğun gelecekteki sosyal ilişkileri ebeveynleriyle olan ilişkisinin bir yansımasıdır. Ailesiyle iyi ilişkiler kuran çocukların diğer insanlarla da sağlıklı ilişkiler içine girdiği görülmektedir. Bu ilişkiler aynı zamanda güven verici ve uzun vadeli olmaktadır.
Bu konu üzerinde 2010 yılında Duke Üniversitesi geniş kapsamlı bir araştırmanın sonuçlarını ortaya koyuyor. Araştırma bebekliklerinden 30’lu yaşlarına kadar incelenen 500 kişiyi kapsıyor. Sekiz aylıkken anneleriyle ilişkisi incelenen denekler ilişkinin yoğunluğuna göre sınıflandırılıyor. Annelerin %10’u düşük şefkat seviyesine sahipken % 85’inin normal standartlarda ve %5’inin ise çok şefkatli olduğu tespit ediliyor. 30 yıl sonra deneklerle duygusal sağlıkları üzerine bir görüşme yapılıyor. Şefkatli anneler tarafından büyütülen çocukların daha az stresli bir yaşam sürdüğü gözleniyor. Bu kişiler aynı zamanda düzgün sosyal ilişkiler yürütüyor; suç ve saldırganlıktan uzak yaşıyor.
Araştırmacılar bu etkinin oksitosin hormonuna bağlı olduğu görüşünde. Oksitosin sevgi ve bağlılık hissedildiğinde beyinde üretilen bir kimyasaldır. Ebeveynlerin çocuklarıyla bağ kurmasını ve aralarında güven oluşmasını sağladığı görülmüştür. Yoğun aile bağları ile birlikte beyin daha çok oksitosin üretir ve çocukların daha sevgi dolu ve güvenli hissetmesini sağlar.
2. Yüksek duygu kontrolü
Sağlıklı bir çocuk ebeveyn ilişkisinde çocuklar daha sağlıklı bir duygusal yapıya sahip olur. Bunun sonucunda çocuk duyguları daha kontrollü bir bireye dönüşür. Buna karşılık ailesiyle yakın bağları olmadan büyüyen çocukların stresli durumlarda aşırı tepkiler verdikleri ve sakinleşmede güçlük çektikleri gözlenmiştir. Ebeveyn şefkati eksikliği çocuğun duygularını yanlış yönetmesine ve kolaylıkla saldırganlığa meyil etmesine neden olmaktadır.
Araştırmacılar ayrıca bebeklerde ten temasının çok önemli olduğunun altını çizmekteler. Özellikle anne ve bebeğin birbirleriyle teması yoğun bağlar kurulmasını sağlar. Bu bağ tesis edildiğinde bebek daha az ağlar ve daha çok uyur. Bağ kurulması ayrıca bebeğin beyin gelişimini de olumlu yönde etkiler.
Scientific American dergisinde yayınlanan bir makaleye göre yetimhane gibi duygusal mahrumiyetin yoğun olduğu yerlerde yetişen çocuklar aileleriyle yaşayan çocuklara göre bedenlerinde çok daha fazla stres hormonu olan kortisol taşıyorlar. Bilim insanları yetimhanelerdeki fiziksel temas eksikliğinin bu olumsuz değişikliğe neden olduğuna inanıyor.
Aile içi şefkat nasıl yüksek tutulur?
Bebeğinizi hastaneden eve getirdiğiniz andan itibaren ona mümkün olduğunca dokunun, kucağınızda tutun ve teninizin onun tenine değeceği her fırsatı değerlendirin.
Bebeğiniz büyümeye başladığında birlikte dans etmek gibi neşeli aktivitelere zaman ayırın.
Sarılmayı aile kültürünüzün bir parçası haline getirin. Okula gitmeden önce, okuldan döndüğünde ve uyku öncesinde çocuklarınıza sarılın.
Şefkati disiplinin bir parçası haline getirin. Çocuğunuza nerede hatalı davrandığını anlatırken elinizi onun omuzuna koyun ve konuşmanız bittiğinde ona sarılın. Böylece cezanın veya uyarının sizin ona olan sevginizi azaltmayacağını ona bildirin.
Çocuklar göz açıp kapayıncaya kadar farklı gelişim safhalarına geçerler. Şefkat gösterme biçiminizi bu değişimlere uygun olarak düzenlemek sizin sorumluluğunuzdadır. İlkokula giden çocuğunuzla el ele tutuşmak ona iyi gelirken ortaokulda bunu yapmanızdan utanabilir. Şefkat göstermede aşırıya kaçıp çocuğunuzu bunaltmayın ve onun kişisel isteklerini önemseyin.