Eğer ansızın gelen baş dönmesi ve denge kaybı sorunları yaşıyorsanız vertigonuz olabilir. Bu rahatsızlığa genelde iç kulakta meydana gelen olağandışı değişiklikler neden olur.
Vertigo tek başına bir hastalık değildir. Daha çok başka hastalıkların neden olduğu bir dizi belirtidir.
Yine de vertigonun oldukça sık görülen bir rahatsızlık olduğunu söylemeliyiz. Kırk yaş üstü kişilerin yaklaşık yüzde kırkı hayatlarında bir kere vertigo yaşamışlardır.
Rahatsızlığın kaynaklandığı bölgeye göre iki tip vertigo vardır. Periferik Vertigo ve Santral Vertigo
Periferik vertigo, iç kulakta dengeyi kontrol eden yarım daire kanallarının düzgün çalışmaması sonucu oluşur.
Santral Vertigo ise genellikle beyin sapı veya beynin arka bölgesinde yani beyincikde oluşan bir problemden kaynaklanır.
Vertigo belirtileri
Vertigonun asıl belirtisi etrafın hareket etmesi veya dönmesidir. Dönme hissine bulantı ve kusma eşlik edebilir.
Bunlara ek olarak, şu diğer belirtiler görülebilir:
* Gözleri odaklama sorunu
* Kafa sersemliği
* Tek kulakta işitme kaybı
* Denge kaybı
* Kulak çınlaması
Eğer beyinden kaynaklı olan santral vertigo probleminiz varsa şu diğer belirtiler de görülebilir:
* Yutkunma güçlüğü
* Çift görme
* Göz hareketlerinde problem
* Yüz felci
* Sözleri ağızda geveleyerek konuşma
* Kol ve bacaklarda güçsüzlük
Vertigo teşhisi
Vertigosu olan kişiler kendi etrafında dönülen hareketleri vertigosuz kişiler gibi yapamazlar. Kafayı yukarı aşağıya sallamak gibi doğrusal hareketler vertigoyu tetiklemez. Ama dönme hareketleri, kafayla yuvarlak çizme gibi hareketler vertigoyu tetikler. Eğer hızlı şekilde döndüğünüzde veya kafanızla yuvarlak çizdiğinizde etraf dönmeye başlıyorsa sizde vertigo olma ihtimali var demektir.
Vertigo şüphesiyle doktora gittiğinizde, doktor buna benzer bir test yaparak hafif baş dönmesi mi, yoksa lunaparkta hızlı dönen bir araca binmiş gibi mi hissettiğinizi soracaktır.
Ayrıca ek olarak işitme kaybı, kulak çınlaması, kafa sersemliği, kusma veya kulakta doluluk hissi olup olmadığını öğrenmek isteyecektir.
Buna ek olarak;
* Kullandığınız ilaçlar
* Ailede migren veya Menier hastalığı olan birinin olup olmadığı
* Yakın zamanda geçirilen kulak enfeksiyonu veya kafa travması da
teşhisi kolaylaştıran bilgilerdir.
Vertigo’dan kurtulma yöntemleri
1. Kafa Manevraları
En sık görülen vertigo türü pozisyonel vertigodur. Bu tip vertigo, bazı egzersizler ve kafa manevralarıyla tedavi edilebilir. İç kulak kanalındaki kalsiyum partikülleri sabit yerlerinden kopup kanal içinde hareket ettiğinde vertigo oluşur. Kafa manevralarının amacı yerinden kopan bu partikülleri eski yerlerine getirmektir. Pozisyonel vertigo, kafa manevralarıyla %80 oranında tedavi edilmektedir. Bu manevraların en bilineni Epley manevrasıdır.
2. Vestibüler Rehabilitasyon
Vestibüler sistem iç kulağın bir kısmıyla beynin denge ve göz hareketlerini kontrol eden kısmından oluşur.
Vertigo tedavi yöntemlerinden biri de vestibüler rehabilitasyon programıdır. Fiziksel egzersize dayalı bu programla baş dönmesi, bakışların süreksizliği ve denge konuları üzerinde çalışılır. Bu tedavide hastanın beyni diğer duyularını daha etkili kullanarak vestibüler sistemin eksiğini telafi etmeyi öğrenir.
3. Stresden Uzak Durmak
Stres vertigo riskini arttıran bir etkendir. Stres, bağışıklığınızı düşürerek iç kulakta enfeksiyon ve şişkinlik gibi vertigo oluşturan unsurlara zemin hazırlar. Stres seviyeniz yükseldikçe uyku düzeniniz ve egzersiz yapma isteğiniz kaybolur. Vertigonun geçmesi için hem iyi uyumaya hem de düzenli egzersize ihtiyacınız vardır.
Yoga, meditasyon, aromatik yağlarla banyo keyfi yapmak, açık havada vakit geçirmek genel sağlığınızın yanı sıra vertigoya da iyi gelecektir.
4. Sağlıklı Beslenmek ve Bol Su İçmek
Kulaktaki enfeksiyonu gidermek için alınan ilaçlar bir yere kadar işe yarasa da uzun vadeli sonuçlar için sağlıklı beslenmek ve bol su içmek çok önemlidir.
İltihap gideren gıdalar tansiyonunuzu düzenler ve bedenin susuzluğunu giderir. Böylelikle vertigo oluşturan bu iki nedeni doğal olarak ortadan kaldırır. Beslenmenize yeşil yapraklı sebzeler, taze meyveler; sızma zeytin yağı ve balık gibi sağlıklı yağlar eklemek uzun vadede vertigodan korunmanızı sağlayacaktır.
Eğer baş dönmeniz sık tekrarlıyorsa bol miktarda su içmeniz, bunun yanısıra kahve ve alkol tüketimini azaltmanız iyi olacaktır. Hafif bir susuzluk bile tansiyonunuzu etkileyebilir ve dengenizi kaybettirebilir.
5. Doktor Tavsiyesi Almak
Baş dönmesine sadece vertigo neden olmaz. Eğer belirtiler sürekli tekrar ediyorsa kan testi yaptırıp doktorunuza danışabilirsiniz. Vertigonun yanı sıra B12 vitamini eksikliği, düşük tansiyon, anemi, kalp rahatsızlıkları hatta aşırı gerginlik bile baş dönmesine neden olabilir. Bu nedenle vertigonuz olduğuna karar vermeden önce bu olasılıkları elemeniz yerinde olacaktır. Ayrıca tansiyon ilaçları, antidepresanlar ve yüksek dozda vitamin ve gıda takviyeleri de baş dönmesini arttırabilir.
