Günümüzde K2 vitamini, kan pıhtılaşması, kalp ve kemik sağlığı üzerindeki olumlu etkileri nedeniyle gitgide daha fazla dikkat çekiyor. Konu kalp ve damar sağlığı olunca bizi sağlıklı tutacak her desteği önemsemeliyiz. Çünkü kardiyovasküler hastalıklar hem dünya hem de Türkiye genelinde en yüksek ölüm sebebi olarak kabul edilmekte. Ülkemizde her sene 150.000 ile 200.000 arası insanımız kalp krizi sonucu hayatını kaybediyor. Bu sayı trafik kazalarında yaşamını yitirenlerden iki ila üç kat daha fazladır.
Kemik sağlığı da en az kalp damar sağlığı kadar önemsenmesi gereken bir konudur. Türkiye’de son yıllarda yapılan bir çalışmada; 50 yaş üstündeki her dört kişiden birinde kemik erimesi saptanmıştır.
İsterseniz K2 vitamininin sağlığa faydalarına hep birlikte göz atalım.
K2 Vitamini ve kalsiyum ilişkisi
K2 vitamini, genellikle pek bilinmese de, sağlığımız için oldukça kritik bir role sahip olan yağda çözünen bir vitamindir. Vücudumuzda K2 vitamini, kalsiyumun doğru yerlere yönlendirilmesinde ve kemiklere dağıtılmasında kritik bir rol oynar.
Kalsiyum, önemli bir mineraldir. Kemik sağlığı için hayati öneme sahip olan kalsiyum, kas kasılması, sinirsel iletişim ve çeşitli diğer metabolik fonksiyonlar için de önemlidir. Ancak çok fazla kalsiyum alınması sağlığımız için bazı riskler oluşturur. Fazla kalsiyum vücudun yumuşak dokularında, özellikle ana arterler ve damarlarda doku kireçlenmesine neden olabilir. Kalsiyum kaynaklı damar kireçlenmesinde K2 vitamini yardımımıza koşar. Yapılan araştırmalar, yeterli K2 vitamini alımının kalp-damar sağlığı üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. K2 vitamini, kalsiyumun damar duvarları yerine kemiklere yönlendirilmesine yardımcı olur. Bu da arterlerde kireçlenme riskini azaltır ve dolayısıyla kalp-damar hastalıklarının önlenmesine katkı sağlar.
K2 vitamini ve kemikler
Sağlıklı kemikler dendiğinde ilk akla şüphesiz kalsiyum gelmekte. Kırıkları ve osteoporozu önlemek için bedenimizde kalsiyum eksik olmamalıdır. Ancak araştırmalara göre, kalsiyum kemikleri oluştururken tek başına değil, D vitamini ve K vitamini ile birlikte çalışmaktadır.
K vitamini, kalsiyumla birleşen osteokalsin ve matris GLA adlı proteinlerin etkinleşmesinde rol oynar. Bunlar kemikleri oluşturan ve korumaya yardımcı olan iki proteindir.
2022’de yapılan 16 adet çalışmada toplam 6,425 post menopoz dönemi yaşayan kadın üzerinde yapılan bir analizde, K2 vitamini takviyesi alanların kemik dayanıklılığının arttığı bulunmuştur.
Bu nedenle osteoporozu olan insanlara kırık riskini azaltmak ve kemik kalitesini iyileştirmek için K2 vitamini takviyeleri önerilmektedir.
Japonya ve diğer Asya bölgelerinde, bir tür K2 vitamini olan MK-4, osteoporoz tedavisi olarak kullanılmaktadır.
K2 vitamini ve kanda pıhtılaşma
K vitaminlerinin ana fonksiyonlarından biri kanın pıhtılaşmasını sağlamaktır. Konuya damar tıkanıklığı yönünden baktığımızda kan pıhtısı kulağa kötü bir şey gibi gelebilir. Sonuçta, kan pıhtıları beyne gidebilir ve felce neden olabilir. Aynı şekilde arterlerdeki pıhtılar da kalp krizlerine neden olabilir.
Ancak, kandaki pıhtılaşma yeteneği sağlığımız için önemlidir. Kanın pıhtılaşabilmesi bir yaralanma sonrasında oluşabilecek kan kaybının önüne geçer. Diğer taraftan kanın çok ince olması ise morarmalara sebep olur ve hatta tehlikeli bir iç kanamaya neden olabilir.
K vitamini, kanın çok koyu veya çok ince olması durumlarında kanın yoğunluğunu dengeler ve onu tam doğru kıvamda tutar.
K2 vitamini nasıl alınır?
Sık tüketilen gıdalar arasında K1 vitamini yönünden zengin pek çok gıda varken bu miktar K2 vitamininde daha azdır.
Vücudumuz K1 vitaminini kısmen de olsa K2’ye dönüştürebilir. K1’in K2’ye dönüşebilme özelliği son derece faydalıdır çünkü tipik bir diyette bulunan K1 vitamini miktarı aynı diyetteki K2 miktarının yaklaşık 9 katıdır.
Ancak K1 vitamini K2’ye dönüşebilse bile bu oran yeterli değildir. Bu nedenle K2 vitamini içeren gıdaları doğrudan yemek çok daha faydalıdır.
K2 vitamini özellikle bazı hayvansal ve fermente gıdalarda bulunur. Zengin hayvansal kaynaklar, tavuk eti, yüksek yağlı inek sütünden yapılan süt ürünleri, yumurta sarısı ile birlikte karaciğer ve diğer sakatatlar da bol miktarda K2 vitamini içerir.
K vitamini yağda çözünen bir vitamindir. Bu nedenle az yağlı veya yağsız hayvansal ürünlerde K2 vitamini yok denecek kadar azdır.
Tüm bu gıdaların yanı sıra kalın bağırsaktaki bakteriler de K2 vitamini üretir. Bu nedenle geniş spektrumlu antibiyotik kullanımı bağırsak florasını olumsuz yönde etkilediğinden K2 eksikliğine neden olabilir.
Sakatat veya bol yağlı hayvansal ürünleri tercih etmiyorsanız K2 vitaminini takviye olarak da alabilirsiniz.
K2 vitamini D3 vitamini ile birlikte alındığında kemikler için ek fayda sağlar. Bu nedenle bu vitaminlerin birlikte alınması önerilmektedir. Yetişkinler için günlük önerilen K2 vitamini miktarı 100 ila 300 mcg (mikrogram) arasındadır.
K vitaminini kan sulandırıcı ilaç kullananlar dışında herkes rahatça alabilir. Bu vitaminin toksisite potansiyeli çok düşüktür. Bu nedenle, K vitamini alımı için belirlenmiş bir üst sınır bulunmamaktadır.
